Tijdens de eerste coronagolf zijn rond de 30 procent minder beroertes gediagnosticeerd dan in vergelijkbare periodes in voorgaande jaren. Het aantal vastgestelde hartinfarcten bleef gelijk. Dat blijkt uit onderzoek van het Erasmus MC in de regio Rotterdam Rijnmond.
Nederlanders vonden tijdens de eerste coronapieken minder goed de weg naar de huisarts, dat is reeds bekend. Nu blijkt dat tussen maart 2020 en mei 2020 ook een stuk minder beroertes werden vastgesteld. Het aantal gediagnosticeerde TIA’s, ofwel mini-beroertes, nam af met 37 procent en het aantal herseninfarcten met 29 procent, vergeleken met dezelfde periode in 2016 – 2019.
De getallen zijn afkomstig uit onderzoek van het Erasmus MC, gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Neurology De onderzoekers gebruikten geanonimiseerde gegevens van 166.929 patiënten van huisartsen uit de Rijnmond Gezond-database.
Vervolgonderzoek met gegevens uit andere regio’s moet bevestigen of het beeld daar hetzelfde is.
Advies thuisblijven
Opvallend was dat het aantal gediagnosticeerde gevallen van hartinfarct en angina pectoris tijdens de coronapieken gelijk bleef aan voorgaande jaren. ‘We weten dat mensen de symptomen van een hartaanval beter herkennen dan die van een beroerte. Het advies om zoveel mogelijk thuis te blijven tijdens de lockdowns, kan ertoe hebben geleid dat mensen geen medische hulp zochten ondanks symptomen van een TIA of een beroerte’, aldus onderzoeker Premysl Velek van de afdelingen Huisartsgeneeskunde en Epidemiologie. ‘Andersom zochten mensen tijdens de lockdown wel hulp voor symptomen van een hartaanval, omdat ze die beter herkennen en de ernst ervan inzien.’
Velek acht het onwaarschijnlijk dat er daadwerkelijk minder beroertes waren tijdens de coronagolven in 2020. ‘De risicofactoren voor beroerte en hartinfarct zijn vrijwel hetzelfde, dus dan hadden we ook een daling gezien van het aantal hartaanvallen.’
Onbehandeld
Het aantal huisartsconsulten voor beroerte of hartinfarct nam in de tweede helft van 2020 weer toe, maar de daling tijdens de eerste helft werd niet goedgemaakt. Het lijkt er dus op dat een deel van de mensen met een beroerte onbehandeld is gebleven. Dit verhoogt de kans op een tweede herseninfarct of zelfs overlijden. ‘Deze gemiste diagnoses zijn een onvoorziene consequentie van de coronamaatregelen, waarvan we de gevolgen nog steeds zien’, aldus Velek.
Zorg mijden
Eerder dit jaar bleek al uit onderzoek van het Erasmus MC dat een op de vijf Nederlanders ondanks medische klachten geen zorg zocht tijdens de eerste fase van de coronapandemie. Vooral ouderen en jonge kinderen hadden minder contact met de huisarts.